Mechanizm automatyczny w zegarku, czyli tak zwany „automat” łączy w sobie najlepsze cechy zegarka mechanicznego i kwarcowego (czyli „na baterie”). Tego typu czasomierze uchodzą za najbardziej pożądane wśród znawców, z uwagi na kunszt wykonania i nowatorskie rozwiązania. Jak działa zegarek automatyczny? Co warto o nich wiedzieć?
Zegarek automatyczny jak działa i skąd się wziął?
Przez dziesięciolecia jedynym stosowanym rodzajem zegarków były te z aparatem mechanicznym, wymagające regularnego nakręcania przy użyciu koronki. Do dzisiaj mechaniczne zegarki uchodzą za klasykę sztuki zegarmistrzowskiej i są niezwykle cenione przez koneserów. Jednak wiele osób poszukuje wygody, porównywalnej z zegarkami kwarcowymi, o których nakręcaniu nie trzeba pamiętać każdego ranka. Tego typu idea przyświecała twórcom zegarów jeszcze na długo przed „kwarcową rewolucją” lat 70. Już w 1770 roku Abraham-Luis Perrelet ze Szwajcarii wymyślił pierwsze rozwiązanie, które można by nazwać automatem, a w 1923 opatentowano pierwszy zegarek naręczny wykorzystujący taki mechanizm. Trzy lata później weszły one po raz pierwszy do masowej produkcji.
Jak to działa? Zegarek z mechanizmem automatycznym wyposażony jest w rotor, inaczej wahnik, który podczas każdego ruchu ręką naciąga sprężynę, zupełnie tak, jakbyśmy go nakręcali. Ponieważ każdego dnia wykonuje się setki ruchów nadgarstkiem, w praktyce oznacza to, że nosząc go w miarę regularnie, nie musimy zaprzątać sobie głowy jego nakręcaniem. W niektórych modelach jest to w dodatku zabronione, w innych dopuszczane, a niektóre mechanizmy wręcz tego wymagają – tu najwięcej zależy od rozwiązań zastosowanych przez producenta, dlatego zawsze warto się z nimi zapoznać. Większość obecnych na rynku zegarków automatycznych ma rezerwę chodu w okolicach 40 godzin, co pozwala przez ten okres ich nie używać, nie obawiając się ich zatrzymania.
Jak rozpoznać mechanizm automatyczny w zegarku?
W znacznej ilości przypadków sami producenci chwalą się wyposażeniem danego modelu w ten wyjątkowy mechanizm. Informację o tym znajdziemy np. na tarczy zegarka. Jednak na tym nie koniec – spora część modeli na rynku ma dodatkowo przeszklone dekle, pozwalające na podziwianie działającego arcydzieła zegarkowej inżynierii, a niektóre również wykonane są w technologii open-heart, pozwalającej na podziwianie pracy mechanizmów nawet bez zdejmowania ich z nadgarstka. Mechanizm automatyczny poznamy ponadto po bardzo płynnej, pozbawionej przeskoków pracy sekundnika oraz charakterystycznym, cichym szumie pracującego wahnika podczas ruchów dłonią.
Z całą pewnością zegarek automatyczny to wspaniały sposób na posiadanie własnego czasomierza z duszą, jaką jest pracujący precyzyjny mechanizm, który może służyć nam latami, a nawet być pamiątką rodzinną dla przyszłych pokoleń. Dzięki zastosowaniu rotora nie musi to odbywać się kosztem wygody w codziennym użytkowaniu, a brak konieczności codziennego nakręcania wydłuża również żywotność koronki.